TRANH GHÉP GỐM – VŨ ĐIỆU CỦA NHỮNG SẮC MÀU

Tranh gốm có nhiều loai. Có loai đươc vẽ men sống trưc tiếp trên măt phẳng. Có loai hoa sĩ tô men trên môt bức phù điêu mỏng… Tai các trường mỹ thuậthiên nay cũng phổ biến loai tranh chất liêu, thưc hiên bằng nhiều loai vât liêu kết hơp – trong đó có gốm – trên môt bề mặt phẳng… Ngoài ra, còn có môt loai tranh gốm khác, thuần chất gốm, đươc lắp ghép từ nhiều, rất nhiều các mảnh gốm màu bé xíu: tranh ghép gốm, hay còn goi là tranh gốm mosaic.

Mosaic (hay khảm, ghép), là một kỹ thuật cổ xưa. Từ thiên niên kỷ thứ 3 trước công nguyên, mosaic đã xuất hiện ở vùng Lưỡng Hà, như một thể loại trang trí bằng đá màu và ngà voi. Khoảng 1.500 năm trước công nguyên, mosaic gốm ra đời, nhưng chỉ thật sự phát triển từ thời đế chế Ba Tư (thế kỷ thứ 8 trước công nguyên) cùng với các loại vật liệu mosaic khác, chủ yếu dùng trong trang trí các cung điện và đền thờ. Mosaic tiếp tục ảnh hưởng sang các nền văn minh Hy Lạp, La Mã, phát triển cả về kỹ thuật và màu sắc, được nhiều thế hệ nghệ sĩ kế tục, trở thành một thể loại nghệ thuật đặc thù, và định danh tên gọi. Mêhicô, Liên Xô (cũ) và một số nước khác đã có nhiều thành công về thể loại này.

Tranh ghép làng quê

Tranh mosaic có nhiều loại: ghép từ mảnh thủy tinh, ghép từ đá, sỏi, hay ghép từ mảnh gốm. Ở Châu Âu, phổ biến là tranh ghép thủy tinh hay ghép đá. Tại Châu Á, nhiều công trình cổ Trung Quốc có tranh ghép gốm sứ. Ở Việt Nam, khách du lịch cũng thường được giới thiệu về chùa Chén kiểu ở Sóc Trăng, Lăng Khải Định ở Huế, và một số ngôi chùa cổ của người Hoa ở TP. HCM có nhiều mảng trang trí làm từ mảnh gốm, sứ hay sành.

Tranh mặt hổ

Tại Đồng Nai, người dân qua lại trên đường Nguyễn Ái Quốc cũng có thể thấy các mảng gốm ghép trang trí hai bên cầu vượt trước trường Tiểu học Hùng Vương. Chùa Ông, một ngôi chùa cổ nổi tiếng trên đất Cù lao cũng có một vài chi tiết ghép gốm.

Tuy nhiên, trong hầu hết các công trình tại Châu Á và Việt Nam, kỹ thuật ghép gốm thường chỉ mang tính chất trang trí. Không ít người còn hiểu sai: ghép gốm như một kỹ thuật tận dụng các mảnh chén vỡ, là việc làm chỉ của thợ xây dựng ở các vùng quê!

Lần đầu tiên, từ một số cuộc triển lãm uy tín tại TP. HCM và Bình Dương năm 2010, khách tham quan được làm quen với những tác phẩm mỹ thuật thực sự, từ nguyên liệu gốm và kỹ thuật ghép mosaic.

Tranh ghép Mosaic

Hằng ngàn mảnh gốm nhỏ nhiều sắc màu, qua bàn tay tỉ mỉ của các nghệ nhân, được ghép lại cạnh nhau theo một chủ ý nhất định và hình thành nên những tác phẩm nghệ thuật thực sự, chắc khỏe, độc đáo, có một sức thu hút khó kềm chế được. Đây là những sản phẩm bền bĩ với thời gian, có thể trưng bày cả trong nhà và ngoài trời, hay tự tạo nên những mảng tường trang trí độc đáo, phù hợp cho các công trình thể thao, văn hóa, tôn giáo…

Quy trình chế tác một bức tranh ghép gốm cũng thật công phu. Bắt đầu từ ý tưởng, họa sĩ phác thảo nên bức tranh mẫu với đầy đủ sắc màu dự kiến. Căn cứ trên sắc màu này, các nghệ nhân bắt đầu pha chế men gốm. Sau khi qua lò nung ở nhiệt độ khoảng 1.200oC, các miếng gốm với đủ sắc màu cần thiết cho bức tranh hình thành. Bắt đầu công đoạn chế tác, căn cứ vào hình dạng cụ thể của từng mảng màu và tông màu, sắc độ màu của từng vị trí trên tranh, nghệ nhân dùng kềm bấm tạo hình chi tiết cho từng mảnh gốm. Các mảnh gốm thường chỉ nhỏ khoảng 0.5 đến 2cm. Một bức tranh có thể có từ vài trăm đến vài chục ngàn mảnh ghép thủ công như thế tùy theo độ phức tạp. Về màu sắc, để hoàn thiện, tác phẩm sẽ cần có từ vài chục đến vài trăm màu men khác nhau. Không có mảnh gốm nào giống nhau hoàn toàn về hình dạng và màu sắc, nhưng tất cả sau khi ghép chung với nhau, làm nên một vũ điệu gốm lung linh sắc màu! Có thể nói không ngoa, quy trình chế tác tranh ghép gốm là quy trình sáng tạo hai lần: lần thứ nhất họa sĩ thực hiện bức tranh mẫu gần như một bức tranh hoàn chỉnh; lần thứ hai, nghệ nhân chép lại bức tranh với đầy đủ chi tiết, màu sắc… nhưng không phải bằng cọ với màu sơn, mà là bằng kềm và các mảnh gốm. Mỗi một mảnh gốm do nghệ nhân cắt ra, đặt vào tranh có thể xem như một nhát cọ của họa sĩ, nhưng được thực hiện bằng kềm bấm và màu sắc phải được chuẩn bị trước trong lò nung ở nhiệt độ 1.200oC!

Tranh ghép thủ công

Tìm đến với các nghệ nhân làm ra nó, chúng tôi thực sự ngạc nhiên, vì dòng tranh này xuất xứ từ Biên Hòa, và nhóm nghệ nhân làm ra nó, hầu hết là con dân xứ Đồng Nai!

Ai cũng biết gốm Biên Hòa từng một thời vang bóng. Tại những cuộc đấu xảo trong thập niên 30 của thế kỷ trước ở châu Âu, màu men xanh đồng trổ bông cùng với kiểu dáng khác lạ, kỹ thuật sáng tạo của các nghệ nhân Đồng Nai đã làm ngỡ ngàng những nhà sưu tập sành điệu trên thế giới. Trải qua thời gian, với nhiều tác động của thị trường, gốm Biên Hòa cũng thăng trầm như những người tâm huyết đã làm ra nó. Những năm gần đây, trong sự giao lưu với các vùng gốm khác, cùng với sự mở rộng thị trường xuất khẩu, gốm Biên Hòa đang dần được hồi sinh…

Nguồn: http://dongnai.vncgarden.com/lang-nghe/tranhghepgomvudieucuanhungsacmau

TRANH GHÉP GỐM – VŨ ĐIỆU CỦA NHỮNG SẮC MÀU

Admin

Danh mục sản phẩm

Sản phẩm nổi bật

Facebook

TRANH GHÉP GỐM – VŨ ĐIỆU CỦA NHỮNG SẮC MÀU

Admin

Bài viết liên quan

LÝ GIẢI HÌNH TƯỢNG NGỰA TRONG CÁC KHU ĐÔ THỊ

Cách để tạo nên những tượng mô hình bằng mút xốp độc đáo

Hướng dẫn thực hiện 1 bức phù điêu giả đồng chuyên nghiệp nhất

Danh mục sản phẩm

Sản phẩm nổi bật

Facebook